Najważniejsze zmiany w przepisach emerytalnych na rok 2023

Rok 2023 przynosi szereg istotnych zmian w przepisach emerytalnych, które wpłyną na sytuację zarówno obecnych, jak i przyszłych emerytów. W niniejszym artykule przedstawiamy kompleksowe omówienie najważniejszych nowości oraz wyjaśniamy, jak mogą one wpłynąć na Twoją emeryturę.

1. Nowe zasady waloryzacji świadczeń emerytalnych

Od marca 2023 roku wprowadzono nowe zasady waloryzacji emerytur i rent. Waloryzacja wyniosła 14,8%, co jest najwyższym wskaźnikiem od ponad 20 lat. Oznacza to, że minimalna emerytura wzrosła z 1338,44 zł do 1588,44 zł brutto. Dla większości emerytów oznacza to znaczący wzrost miesięcznych świadczeń.

Warto podkreślić, że waloryzacja objęła wszystkie świadczenia emerytalno-rentowe, w tym:

  • Emerytury i renty z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
  • Emerytury pomostowe
  • Świadczenia i zasiłki przedemerytalne
  • Renty socjalne
  • Nauczycielskie świadczenia kompensacyjne

2. Zmiany w emeryturach minimalnych

Oprócz waloryzacji, wprowadzono także zmiany dotyczące minimalnych świadczeń emerytalnych. Aby otrzymać minimalną emeryturę, kobieta musi mieć udokumentowane co najmniej 20 lat okresów składkowych i nieskładkowych, a mężczyzna 25 lat. Jednak nowością jest to, że osoby, które nie osiągnęły wymaganego stażu pracy, otrzymają świadczenie proporcjonalnie niższe.

Przykład:

Jeśli kobieta przepracowała 15 lat zamiast wymaganych 20, otrzyma emeryturę minimalną pomniejszoną o 25% (proporcjonalnie do brakującego stażu).

3. Trzynasta i czternasta emerytura

W 2023 roku kontynuowano wypłatę tzw. trzynastej emerytury dla wszystkich emerytów i rencistów. Dodatkowo, rząd zdecydował o wypłacie czternastej emerytury, która trafiła do osób otrzymujących świadczenia do określonej kwoty (w 2023 roku było to 2900 zł brutto).

Czternasta emerytura została wypłacona we wrześniu 2023 roku i wyniosła tyle samo co minimalna emerytura, czyli 1588,44 zł brutto. Dla osób, których świadczenie przekraczało 2900 zł brutto, zastosowano zasadę "złotówka za złotówkę", czyli świadczenie było odpowiednio pomniejszane.

4. Zmiany w zasadach łączenia pracy z emeryturą

Od 2023 roku wprowadzono korzystniejsze zasady dla emerytów, którzy zdecydują się kontynuować pracę zawodową. Dotyczy to głównie osób, które osiągnęły powszechny wiek emerytalny (60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn). Mogą one pobierać emeryturę i jednocześnie pracować bez ograniczeń co do wysokości uzyskiwanych dochodów.

Dla młodszych emerytów (np. osoby na wcześniejszej emeryturze) nadal obowiązują limity zarobkowe:

  • Pierwsza granica – 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia
  • Druga granica – 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia

Przekroczenie pierwszej granicy powoduje zmniejszenie świadczenia, a przekroczenie drugiej – jego zawieszenie.

5. Nowe zasady rentowe dla osób niezdolnych do pracy

Zmodyfikowano również zasady przyznawania rent z tytułu niezdolności do pracy. Zmiany dotyczą głównie:

  • Wydłużenia okresu, na jaki może być orzeczona częściowa niezdolność do pracy
  • Uproszczenia procedury orzekania o niezdolności do pracy
  • Zwiększenia minimalnej wysokości renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy

6. Program "Mama 4+"

Kontynuowany jest program "Mama 4+", czyli rodzicielskie świadczenie uzupełniające. Jest to wsparcie dla osób, które wychowały co najmniej czworo dzieci i nie nabyły prawa do emerytury lub ich emerytura jest niższa od najniższej emerytury. W 2023 roku świadczenie to wynosi tyle samo co minimalna emerytura, czyli 1588,44 zł brutto.

Jak zmiany wpłyną na Twoją sytuację?

Wpływ zmian w przepisach emerytalnych na indywidualną sytuację zależy od wielu czynników, takich jak wiek, staż pracy, wysokość dotychczasowego świadczenia czy plany dotyczące dalszej aktywności zawodowej.

Dla obecnych emerytów najważniejsza jest znacząca waloryzacja świadczeń oraz dodatkowe świadczenia w postaci trzynastej i czternastej emerytury. Z kolei dla osób planujących przejście na emeryturę w najbliższym czasie istotne są nowe zasady łączenia pracy z emeryturą oraz zmiany dotyczące minimalnych świadczeń.

Jak przygotować się do zmian?

W obliczu zmian w przepisach emerytalnych warto:

  • Sprawdzić swój staż pracy i upewnić się, że wszystkie okresy składkowe i nieskładkowe są uwzględnione w ZUS
  • Rozważyć opłacalność dalszej pracy po osiągnięciu wieku emerytalnego
  • Skonsultować swoją sytuację z doradcą emerytalnym, który pomoże optymalnie zaplanować przejście na emeryturę
  • Regularnie śledzić ogłoszenia ZUS dotyczące terminów wypłat dodatkowych świadczeń

Podsumowanie

Zmiany w przepisach emerytalnych wprowadzone w 2023 roku są generalnie korzystne dla większości emerytów oraz osób zbliżających się do wieku emerytalnego. Wysoka waloryzacja, dodatkowe świadczenia oraz ułatwienia w łączeniu pracy z emeryturą tworzą system bardziej elastyczny i dostosowany do różnych sytuacji życiowych.

Należy jednak pamiętać, że przepisy emerytalne są złożone i mogą podlegać dalszym zmianom w przyszłości. Dlatego tak ważne jest korzystanie z profesjonalnego doradztwa emerytalnego, które pomoże maksymalnie wykorzystać dostępne możliwości i zabezpieczyć swoją przyszłość finansową.

W Pension Consulting oferujemy kompleksowe doradztwo w zakresie planowania emerytury, uwzględniające najnowsze zmiany w przepisach. Zapraszamy do kontaktu!